ZiyoNET › Таълим муассасалари › Мутахассисликлар каталоги

Академик вокал артисти

Касб таърифи	Вокалист (лотинчадан vox «товуш» vocalis «жарангловчи») — куй билан боғлиқ мусиқий касб бўлиб, вокал-чолғу ансамблида бирор партия ёки турли вокал партияларни куйлайди. Вокалист атамаси, деярли қўшиқчи атамаси билан синоним, лекин замонавий эстрада мусиқасида кенгроқ тушунилади, яъни қўшиқчи номи остида декламациялар (матнни ифодалироқ ўқиш), речитатив (вокал мусиқа оҳангларини сўз орқали айтиш), скриминг ва бошқа турдаги ижро турлари назарда тутилади. Ғарбий Европа (ўрта асрларда)уларни маддоҳлар деб аташган. Улар ҳам мусиқа яратишган, ҳам мусиқий асарларни ижро қилишган. Қўшиқчининг асосий вазифалари бастакор ва шоирнинг барча фикрини тингловчига етказиб бериш. Шунингдек, тингловчи томошабинларга вокал ва рақс санъати ҳамда актёрлик маҳорати ёрдамида мусиқий асарнинг теран маъносини етказиб бера олишдадир. Асосан, товуш диапазони ва жинсига кўра товушлар таснифланади. Ҳатто шу икки жиҳатни инобатга олган ҳолда турли товуш турлари келиб чиқади. Қуйида уларнинг тўрт тури санаб ўтилган. Аёллар овози: * сопрано — юқори тембрли аёллар овози * меццо-сопрано — ўртача тембрли аёллар овози * контральто — паст тембрли аёллар овози (хор мусиқасида бу овоз альт дейилади) Эркаклар овози: * тенор — юқори тембрли эркаклар овози * баритон — ўртача тембрли эркаклар овози * бас — паст тембрли эркаклар овози
Касб тарихи	Инсоният чолғу асбоблари ихтиро қилинишидан аввал куйлашни ўрганган. Қўшиқ турли ўйинлар, ишора ва оҳангларни бирлаштириш натижасида келиб чиққан. Халқ артистларини илк вокал санъати намоёндалари деб ҳисобласа бўлади.
Фаолият турлари	Якка ижро этиладиган (эстрада ва концерт залларида халқ олдида ижро этиш), хорда ишлаш, концерт дастурлари иштирок этиш, хорда дирижёрлик қилиш. Вокалистлар кейинги турларга ажратилади: Лидер-вокалист — мусиқий колектив иштирокчиси бўлиб,етакчи вокал партия ижрочиси саналади. Бек-вокалист — мусиқий коллектив иштирокчиси бўлиб, ёрдамчи, гармоник партияаларни орқада туриб ижро этади.
Иш жойлари	Маданият саройлари. Телевидение. Радиостудиялар. Вокал-чолғу, жаз ансамбллари. Хор коллективлари. Таълим муассасалари (консерватория, мусиқа коллежлари, олий ўқув даргоҳлар). Жамоавий ташкилотлар (ижод ва эркин машғулот марказлари). Театрлар. Киностудиялар. Овозёзиш студиялари.
Мутахассисликка қаратилган малакалар	Эшитиш қобилияти. Кучли, ўзгаришларга бой ва чиройли товуш. Артистистик қобилият. Жўр бўлиш сезгиси. Мусиқий хотира. Сабр. Интилувчанлик. Кучли тасаввур. Ижодий қобилият (импровизацияга мойиллик, тез мослашувчан тафаккур). Кучли ирода. Жўшқинлик. Чиқишимлилик. Ички сезги. Ғайрат. Фаоллик. Уддабуронлик. Билиши лозим: санъат тарихи ва назарияси. Имкон қадар чет тилларини. Қўлидан келиши керак: турли услубларда асарларни ижро қила олиш, мусиқий асар фикрини тушуна олиш ва асар тимсоли ва ҳиссий туйғуларини тингловчига етказиб бера олиши, шунингдек, хорда ишлай олиши. Аккомпаниатор билан ишлаш жараёнида қўшиқчидан ансамблда ишлай олиш талаб қилинади. Хорда ижро қилаётанда бошқа товушлар билан қўшилиб кетган ҳолда гармоник оҳанг ҳосил қилиш.
Мутахассислик йўналишнинг шифри	3210601