ZiyoNET › Таълим муассасалари › Мутахассисликлар каталоги

Ҳуқуқшунос

Касб таърифи	Ҳуқуқшунос бу- ҳуқуқшунослик соҳасида тахсил олган, ҳамда шу соҳада фаолият юритаётган шахслардир (лотинча jus – cўзидан олинган бўлиб, ҳуқуқ деган маънони ангдатади). Ҳуқуқшунос касби ўзида қонун химоячиларини бир ерда жамлайди. Адвокатлар, прокурорлар, судьялар, терговчилар, нотариуслар ва халқаро ҳуқуқшунослар- буларнинг барчаси ҳуқуқ соҳасининг билимдонлари ҳисобланишади.
Касб тарихи	Бу касб узоқ тарихга эга бўлиб. Биринчи малакали ҳуқуқшунослари қадимги Рим коллегиясининг аъзоларини ҳисобланишади. Яна ҳуқуқшусунослик фанининг асосчиларига Суқрот, Арасту ва платонларни ҳам қўшишимиз мумкин. Кўп асрлардан бери инсоният ўз билимларини такомиллаштириб, миллий ҳамда халқаро муносабатларини шакллантириб келишган. Бу эса ушму муносабатларни ҳуқуқий томондан хужжатлаштирилишаг олиб келди. Бугунги кунда ҳуқуқ соҳаси жуда ривожланди ва инсониятнинг барча фаолият турларининг ичига кириб келди.
Фаолият турлари	• Прокурор лотинча procurare сўзидан олинган бўлиб, маълумотга эга бўлмоқ, бошқармоқ маъноларини англатади.Прокурор- давлат прокуратураларида фаолият юритувчи, қонун ижросини назорати, ҳар хил ҳуқуқбузарликларни олдини олиш билан шуғулланиш ва суд жараёнида қораловчи сифатида иштирок этувчи ҳуқуқ соҳасининг вакилларидир. • Судья — судьялар лавозимига захирада турган ёки биринчи марта тайинланган (сайланган) шахсларни суд фаолияти кўникмаларига тайёрлашни, қонун ҳужжатларининг мазмуни ва моҳияти, ҳуқуқни қўллаш амалиёти ва амалга оширилаётган суд-ҳуқуқ ислоҳотлари тўғрисидаги чуқур билимларни эгаллаб олишини таъминлаш. Судья лавозимига биринчи марта тайинланган (сайланган) шахслар белгиланган тартибда мажбурий тайёргарликдан ўтадилар. Ўқиш (стажировка) натижаларига кўра Марказ томонидан Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Судьяларни танлаш ва лавозимларга тавсия этиш бўйича олий малака комиссиясига, Ўзбекистон Республикаси Олий суди ёки Олий хўжалик судига судья лавозимларида ишлаш учун номзоднинг назарий ва амалий тайёргарлиги тўғрисидаги хулоса тақдим этилади. • Адвокат (лот. advoco — таклиф қиламан) — бу фуқароларнинг қонунларда белгиланган ҳуқуқларини ҳимоя қилиш билан шуғулланувчи ҳуқуқ соҳасининг билимдон вакили ҳисобланади. • Нотариус (лот. Notarius маъноси ёзувчи, котиба) бу турли нотариал ҳолатларни юритиш ваколатига эга бўлган давлат нотариал идораларининг вакилидир. Нотариуслар маҳсус рухсатномага (лицензияга) эга бўлгандан кейингина ушбу соҳада фаолият юрита оладилар. • Терговчи – бу прокуратура ва ички ишлар бўлимларининг вакили бўлиб, сиёсий, иқтисодий, қотиллик ва бошқа жиноятларни тергов қилиш билан шуғулланадиган шахсдир. Терговчи кодексларга таяниб тергов жараёнида тўплаган материаллар тўғрисидаги хулосаларни прокурорга тақдим қилвди.
Иш жойлари	Ҳуқуқшунос қуйидаги ташкилотларда меҳнат фаолиятини билан шуғуллана оладилар: • Ҳар хил юридик ташкилотларда ички ишлар вазирлигида, адлия вазирлигида, Ўзбекистон Республикаси суд тизимларида; • Давлат ташкилотларида ва ўзини ўзи бошқариш ташкилотларида; • Барча тижорат ташкилотларида; • Мустақил равишда адвокатлик фаолияти билан шуғуллана оладилар; • Таълим ва илм фан соҳасида.
Мутахассисликка қаратилган малакалар	Юристларнинг профессионал фаолияти нафақат бир инсоннинг балки бутун жамиятнинг, хаттаоки бутун бир давлатнинг яшаш тарзига таъсир ўтказади. Шунинг учун бу соҳа вакилларидан белгиланган Кодексларга риоя қилишини, масъулиятни хис қилишлари ва лавозимини суистеъмол қилмасдан ҳалоллик билан Ватанига ва халқига хизмат қилиш талаб қилинади. Қолаверса ҳуқуқшунос ўз устида тинмасдан меҳнат қилмоғи ва доимий равишда билимларини ошириб бориши керак. Ҳуқуқшунослар қаттиқ стресларга чидамли булиб, ўзларини феъл-атворини назорат қила оладиган шахслардир.
Мутахассислик йўналишнинг шифри	3380101

Коллежлар

Қорақалпоғистон Республикаси юридик коллежи